โคมไฟเรือ เปิด-ปิดเมื่อใด ? และติดตั้งอย่างไร กับเรือขนาดไหน ?
ในเวลากลางคืน การเดินเรือนั้นก็ย่อมมีความลำบากยากเย็นกว่าการเดินเรือในตอนกลางวัน เพราะว่าในตอนกลางวันนั้นเราสามารถมองเห็นสิ่งต่าง ๆ ที่อยู่รอบ ๆ เรือเราได้ดีกว่าตอนกลางคืนนั่นเอง เพราะฉะนั้นเพื่อหลีกเลี่ยงอันตรายจากการที่เรือจะแล่นไปโดนกัน (A danger of collision) เรือที่แล่นในเวลากลางคืนนั้น จึงต้องใช้การมองดูแสงไฟจากโคมไฟเรือของเรือลำอื่น ๆ ที่อยู่รอบ ๆ เรือของเรา นอกเหนือจากการใช้เครื่องช่วยการเดินเรืออีเล็กทรอนิกส์ เช่น เรดาร์ หรือวิทยุสื่อสาร ประกอบการช่วยเดินเรือ
เนื่องจากเราต้องมองดูแสงไฟจากโคมไฟเรือลำอื่นและเรือลำอื่นจะได้มองเห็นเรือเรา เมื่อพระอาทิตย์ตกแล้ว เราก็ต้องเปิดโคมไฟเรือ และนี่ก็เป็นที่มาของการพยากรณ์ลักษณะอากาศสำหรับชาวเรือที่เขาจะแจ้งเวลาพระอาทิตย์ขึ้นและเวลาพระอาทิตย์ตกบอกเอาไว้ให้ด้วยทุกวัน เมื่อพระอาทิตย์ขึ้นแล้วเราก็ต้องปิดโคมไฟเรือ นอกจากการเปิดโคมไฟเรือแล้ว ชาวเรือก็จะต้องไม่เปิดไฟอื่น ๆ ที่ไม่จำเป็น โดยเฉพาะโคมไฟที่มีสีคล้ายโคมไฟเรือ คือ สีขาว สีเหลือง เขียว และแดง
การที่เขาห้ามไม่ให้เปิดไฟอื่น ๆ เว้นแต่โคมไฟเรือนั้นก็เพื่อที่จะไม่ทำให้เกิดการเข้าใจผิดในเรื่องโคมไฟที่บังคับให้เปิดไว้ หรือไม่ทำให้ทัศนวิสัย หรือลักษณะชัดเจนของโคมไฟผิดเพี้ยนไป หรือรบกวนต่อยามระวังเหตุนั่นเอง และนอกจากเรือลุกลำจะต้องเปิดใช้โคมไฟเรือตั้งแต่เวลาพระอาทิตย์ตกถึงเวลาพระอาทิตย์ขึ้นแล้ว (Between sunset and sunrise) ในขณะที่ทัศนวิสัยจำกัด เช่น มีหมอกมาก และในกรณีอื่น ๆ ที่เห็นว่าจำเป็นอาจเปิดใช้โคมไฟได้
โคมไฟเรือมีอยู่หลายชนิดด้วยกัน ตามหน้าที่ว่าทำหน้าที่อะไร ตำแหน่งที่ติดตั้งอยู่ที่ไหน และองศาวงขอบการมองเห็นกี่องศา มีอยู่ด้วยกัน 6 ชนิด คือ
1. “โคมไฟเสากระโดง” (A masthead light) คือ โคมไฟสีขาวหนึ่งดวงที่ติดตั้งอยู่เหนือเส้นกึ่งกลางลำตามแนวหัวเรือ – ท้ายเรือ โดยโคมไฟดวงนี้ต้องส่องแสงอยู่เสมอภายในวงขอบ 225 องศา ในทางระดับและการติดตั้งโคมไฟต้องให้เห็นแสงไฟนับจากแนวเส้นหัวเรือจนเลยเส้นฉากข้างเรือแต่ละกราบไปทางท้าย 22.5 องศา
2. “โคมไฟข้างเรือ” (A sidelight) จะมี 2 ดวง คือ
2.1 โคมไฟสีเขียวหนึ่งดวง ที่ติดตั้งไว้ในทางกราบขวา
2.2 โคมไฟสีแดงอีกหนึ่งดวง ที่ติดตั้งไว้ทางกราบซ้าย โคมไฟแต่ละดวงต้องส่องแสงอยู่เสมอภายในวงขอบ 112.5 องศา ในทางระดับ และการติดตั้งโคมไฟต้องให้เห็นแสงไฟนับจากแนวเส้นหัวเรือจนเลยเส้นฉากข้างเรือแต่ละกราบไปทางท้าย 22.5 องศา (Shines from dead ahead to 22½°) สำหรับเรือที่มีความยาวไม่ถึง 20 เมตร โคมไฟข้างเรืออาจรวมเป็นดวงเดียวกัน (All-around light) โดยให้ติดตั้งไว้เหนือเส้นกึ่งกลางลำตามแนวหัวเรือ – ท้ายเรือ
3. “โคมไฟท้ายเรือ” (Stern light) คือ โคมไฟสีขาวหนึ่งดวงที่ติดตั้งไว้ใกล้ท้ายเรือมากที่สุดเท่าที่จะทำได้ โดยส่องแสงสว่างอยู่เสมอภายในวงขอบ 135 องศา ในทางระดับและการติดตั้งโคมไฟต้องให้เห็นแสงไฟนับจากเส้นฉากท้ายเรือออกไปแต่ละกราบ กราบละ 67.5 องศา
4. “โคมไฟพ่วงจูง” (A towing light) คือ โคมไฟสีเหลืองหนึ่งดวงที่มีลักษณะเดียวกันกับโคมไฟท้ายเรือ
5. “โคมไฟมองเห็นรอบทิศ” (All-round light) คือ โคมไฟหนึ่งดวงที่ส่องแสงอยู่เสมอภายในวงขอบ 360 องศา ในทางระดับ
6. “โคมไฟวับ” (Flash light) คือ โคมไฟหนึ่งดวงที่ส่องแสงวับสม่ำเสมอมีความถี่ 120 วับต่อนาที หรือมากกว่า
ข้อกำหนดอีกอย่างหนึ่งของโคมไฟเรือคือ ระยะการมองเห็น (Range of visibility of lights) หรือทัศนวิสัยของไฟจากโคมไฟที่เราติดตั้งไว้ต้องมีกำลังส่องสว่างให้มองเห็นได้ในระยะอย่างน้อยที่สุดตามขนาดของเรือ ดังต่อไปนี้
1. เรือที่มีความยาวตั้งแต่ 50 เมตร ขึ้นไป (In vessels of 50 metres (164 ft) or more in length)
• โคมไฟเสากระโดง ต้องมีกำลังส่องสว่างให้มองเห็นได้ในระยะ 6 ไมล์ (ทะเล)
• โคมไฟข้างเรือ, โคมไฟท้ายเรือ, โคมไฟพ่วงจูง และโคมไฟสีขาว แดง เขียว หรือสีเหลืองมองเห็นได้รอบทิศ ต้องมีกำลังส่องสว่างให้มองเห็นได้ในระยะ 3 ไมล์
2. เรือที่มีความยาวตั้งแต่ 12 เมตร ขึ้นไป แต่ไม่ถึง 50 เมตร (In vessels between 12–50 metres (39–164 ft) in length)
• โคมไฟเสากระโดงต้องมีกำลังส่องสว่างให้มองเห็นได้ในระยะ 5 ไมล์ เว้นแต่เรือที่มีความยาวไม่ถึง 20 เมตร (Vessel shorter than 20 metres (66 ft)) ต้องมีกำลังส่องสว่างให้มองเห็นได้ในระยะ 3 ไมล์
• โคมไฟข้างเรือ, โคมไฟท้ายเรือ, โคมไฟพ่วงจูง และโคมไฟสีขาว แดง เขียว หรือสีเหลืองมองเห็นได้รอบทิศ ต้องมีกำลังส่องสว่างให้มองเห็นได้ในระยะ 2 ไมล์
3. เรือที่มีความยาวไม่ถึง 12 เมตร (In vessels less than 12 metres (39 ft) in length)
• โคมไฟเสากระโดงต้องมีกำลังส่องสว่างให้มองเห็นได้ในระยะ 2 ไมล์
• โคมไฟข้างเรือต้องมีกำลังส่องสว่างให้มองเห็นได้ในระยะ 1 ไมล์
• โคมไฟท้ายเรือ, โคมไฟพ่วงจูง และโคมไฟสีขาว แดง เขียว หรือสีเหลืองมองเห็นได้รอบทิศ ต้องมีกำลังส่องสว่างให้มองเห็นได้ในระยะ 2 ไมล์
ชาวเรือทุกท่านคงไม่ได้หวังแต่เพียงการเดินเรือในเวลากลางวันเท่านั้น แต่อาจจะต้องมีโอกาสหรือมีความจำเป็นที่จะต้องทำการเดินเรือในเวลากลางคืนบ้าง โคมไฟเรือจึงเป็นเครื่องบอกถึงสิ่งที่อยู่รอบตัวเรา หรือข้างหน้าเราว่าเป็นอะไร นอกเหนือจากการที่เราทราบจากเครื่องช่วยการเดินเรืออีเล็กทรอนิกส์ในระยะสายตา
Written by R - Yong
ในเวลากลางคืน การเดินเรือนั้นก็ย่อมมีความลำบากยากเย็นกว่าการเดินเรือในตอนกลางวัน เพราะว่าในตอนกลางวันนั้นเราสามารถมองเห็นสิ่งต่าง ๆ ที่อยู่รอบ ๆ เรือเราได้ดีกว่าตอนกลางคืนนั่นเอง เพราะฉะนั้นเพื่อหลีกเลี่ยงอันตรายจากการที่เรือจะแล่นไปโดนกัน (A danger of collision) เรือที่แล่นในเวลากลางคืนนั้น จึงต้องใช้การมองดูแสงไฟจากโคมไฟเรือของเรือลำอื่น ๆ ที่อยู่รอบ ๆ เรือของเรา นอกเหนือจากการใช้เครื่องช่วยการเดินเรืออีเล็กทรอนิกส์ เช่น เรดาร์ หรือวิทยุสื่อสาร ประกอบการช่วยเดินเรือ
เนื่องจากเราต้องมองดูแสงไฟจากโคมไฟเรือลำอื่นและเรือลำอื่นจะได้มองเห็นเรือเรา เมื่อพระอาทิตย์ตกแล้ว เราก็ต้องเปิดโคมไฟเรือ และนี่ก็เป็นที่มาของการพยากรณ์ลักษณะอากาศสำหรับชาวเรือที่เขาจะแจ้งเวลาพระอาทิตย์ขึ้นและเวลาพระอาทิตย์ตกบอกเอาไว้ให้ด้วยทุกวัน เมื่อพระอาทิตย์ขึ้นแล้วเราก็ต้องปิดโคมไฟเรือ นอกจากการเปิดโคมไฟเรือแล้ว ชาวเรือก็จะต้องไม่เปิดไฟอื่น ๆ ที่ไม่จำเป็น โดยเฉพาะโคมไฟที่มีสีคล้ายโคมไฟเรือ คือ สีขาว สีเหลือง เขียว และแดง
การที่เขาห้ามไม่ให้เปิดไฟอื่น ๆ เว้นแต่โคมไฟเรือนั้นก็เพื่อที่จะไม่ทำให้เกิดการเข้าใจผิดในเรื่องโคมไฟที่บังคับให้เปิดไว้ หรือไม่ทำให้ทัศนวิสัย หรือลักษณะชัดเจนของโคมไฟผิดเพี้ยนไป หรือรบกวนต่อยามระวังเหตุนั่นเอง และนอกจากเรือลุกลำจะต้องเปิดใช้โคมไฟเรือตั้งแต่เวลาพระอาทิตย์ตกถึงเวลาพระอาทิตย์ขึ้นแล้ว (Between sunset and sunrise) ในขณะที่ทัศนวิสัยจำกัด เช่น มีหมอกมาก และในกรณีอื่น ๆ ที่เห็นว่าจำเป็นอาจเปิดใช้โคมไฟได้
โคมไฟเรือมีอยู่หลายชนิดด้วยกัน ตามหน้าที่ว่าทำหน้าที่อะไร ตำแหน่งที่ติดตั้งอยู่ที่ไหน และองศาวงขอบการมองเห็นกี่องศา มีอยู่ด้วยกัน 6 ชนิด คือ
1. “โคมไฟเสากระโดง” (A masthead light) คือ โคมไฟสีขาวหนึ่งดวงที่ติดตั้งอยู่เหนือเส้นกึ่งกลางลำตามแนวหัวเรือ – ท้ายเรือ โดยโคมไฟดวงนี้ต้องส่องแสงอยู่เสมอภายในวงขอบ 225 องศา ในทางระดับและการติดตั้งโคมไฟต้องให้เห็นแสงไฟนับจากแนวเส้นหัวเรือจนเลยเส้นฉากข้างเรือแต่ละกราบไปทางท้าย 22.5 องศา
2. “โคมไฟข้างเรือ” (A sidelight) จะมี 2 ดวง คือ
2.1 โคมไฟสีเขียวหนึ่งดวง ที่ติดตั้งไว้ในทางกราบขวา
2.2 โคมไฟสีแดงอีกหนึ่งดวง ที่ติดตั้งไว้ทางกราบซ้าย โคมไฟแต่ละดวงต้องส่องแสงอยู่เสมอภายในวงขอบ 112.5 องศา ในทางระดับ และการติดตั้งโคมไฟต้องให้เห็นแสงไฟนับจากแนวเส้นหัวเรือจนเลยเส้นฉากข้างเรือแต่ละกราบไปทางท้าย 22.5 องศา (Shines from dead ahead to 22½°) สำหรับเรือที่มีความยาวไม่ถึง 20 เมตร โคมไฟข้างเรืออาจรวมเป็นดวงเดียวกัน (All-around light) โดยให้ติดตั้งไว้เหนือเส้นกึ่งกลางลำตามแนวหัวเรือ – ท้ายเรือ
3. “โคมไฟท้ายเรือ” (Stern light) คือ โคมไฟสีขาวหนึ่งดวงที่ติดตั้งไว้ใกล้ท้ายเรือมากที่สุดเท่าที่จะทำได้ โดยส่องแสงสว่างอยู่เสมอภายในวงขอบ 135 องศา ในทางระดับและการติดตั้งโคมไฟต้องให้เห็นแสงไฟนับจากเส้นฉากท้ายเรือออกไปแต่ละกราบ กราบละ 67.5 องศา
4. “โคมไฟพ่วงจูง” (A towing light) คือ โคมไฟสีเหลืองหนึ่งดวงที่มีลักษณะเดียวกันกับโคมไฟท้ายเรือ
5. “โคมไฟมองเห็นรอบทิศ” (All-round light) คือ โคมไฟหนึ่งดวงที่ส่องแสงอยู่เสมอภายในวงขอบ 360 องศา ในทางระดับ
6. “โคมไฟวับ” (Flash light) คือ โคมไฟหนึ่งดวงที่ส่องแสงวับสม่ำเสมอมีความถี่ 120 วับต่อนาที หรือมากกว่า
ข้อกำหนดอีกอย่างหนึ่งของโคมไฟเรือคือ ระยะการมองเห็น (Range of visibility of lights) หรือทัศนวิสัยของไฟจากโคมไฟที่เราติดตั้งไว้ต้องมีกำลังส่องสว่างให้มองเห็นได้ในระยะอย่างน้อยที่สุดตามขนาดของเรือ ดังต่อไปนี้
1. เรือที่มีความยาวตั้งแต่ 50 เมตร ขึ้นไป (In vessels of 50 metres (164 ft) or more in length)
• โคมไฟเสากระโดง ต้องมีกำลังส่องสว่างให้มองเห็นได้ในระยะ 6 ไมล์ (ทะเล)
• โคมไฟข้างเรือ, โคมไฟท้ายเรือ, โคมไฟพ่วงจูง และโคมไฟสีขาว แดง เขียว หรือสีเหลืองมองเห็นได้รอบทิศ ต้องมีกำลังส่องสว่างให้มองเห็นได้ในระยะ 3 ไมล์
2. เรือที่มีความยาวตั้งแต่ 12 เมตร ขึ้นไป แต่ไม่ถึง 50 เมตร (In vessels between 12–50 metres (39–164 ft) in length)
• โคมไฟเสากระโดงต้องมีกำลังส่องสว่างให้มองเห็นได้ในระยะ 5 ไมล์ เว้นแต่เรือที่มีความยาวไม่ถึง 20 เมตร (Vessel shorter than 20 metres (66 ft)) ต้องมีกำลังส่องสว่างให้มองเห็นได้ในระยะ 3 ไมล์
• โคมไฟข้างเรือ, โคมไฟท้ายเรือ, โคมไฟพ่วงจูง และโคมไฟสีขาว แดง เขียว หรือสีเหลืองมองเห็นได้รอบทิศ ต้องมีกำลังส่องสว่างให้มองเห็นได้ในระยะ 2 ไมล์
3. เรือที่มีความยาวไม่ถึง 12 เมตร (In vessels less than 12 metres (39 ft) in length)
• โคมไฟเสากระโดงต้องมีกำลังส่องสว่างให้มองเห็นได้ในระยะ 2 ไมล์
• โคมไฟข้างเรือต้องมีกำลังส่องสว่างให้มองเห็นได้ในระยะ 1 ไมล์
• โคมไฟท้ายเรือ, โคมไฟพ่วงจูง และโคมไฟสีขาว แดง เขียว หรือสีเหลืองมองเห็นได้รอบทิศ ต้องมีกำลังส่องสว่างให้มองเห็นได้ในระยะ 2 ไมล์
ชาวเรือทุกท่านคงไม่ได้หวังแต่เพียงการเดินเรือในเวลากลางวันเท่านั้น แต่อาจจะต้องมีโอกาสหรือมีความจำเป็นที่จะต้องทำการเดินเรือในเวลากลางคืนบ้าง โคมไฟเรือจึงเป็นเครื่องบอกถึงสิ่งที่อยู่รอบตัวเรา หรือข้างหน้าเราว่าเป็นอะไร นอกเหนือจากการที่เราทราบจากเครื่องช่วยการเดินเรืออีเล็กทรอนิกส์ในระยะสายตา
Written by R - Yong